به طور طبيعي هر فرد بين ١٠٠-٥٠ تار مو در يك روز از دست ميدهد. اين موها به صورت مداوم در حال جايگزين شدن هستند و مشكلي ايجاد نميكنند. در صورتي كه قسمتهايي از مو خالي شود يا در مناطقي از سر موها خيلي نازك شوند، ريزش مو بايد بررسي شود.
علل زيادي براي ريزش مو وجود دارد. گاهي شروع آن ناگهاني است، مثلا به دليل يك بيماري يا به دنبال زايمان. گاهي هم كم شدن موها تدريجي است و در طي چندين سال اتفاق مي افتد، مثل ريزش موي ارثي.
قدم اول در برخورد با ريزش مو، تشخيص صحيح علت و نوع آن ميباشد. اين كار به عهده ي پزشك متخصص پوست است. بديهي است كه درمان مناسب و به موقع هم منوط به تشخيص صحيح ميباشد.
اختلالات مربوط به مو
ريزش موي ارثي (androgenetic alopecia)
شايع ترين نوع ريزش مو، ريزش موي ارثي است. هم مردان و هم زنان به آن مبتلا مي شوند. در مردان معمولا به صورت عقب رفتن خط رويش مو شروع مي شود و كاهش موها در قسمت بالاي سر مشخص است. در خانمها خط رويش مو حفظ مي شود ولی موهای جلوی سر شروع به نازك شدن مي كنند و معمولا به شكل بازتر شدن فرق سر خود را نشان ميدهد.
ريزش موي منطقه اي (alopecia areata)
اين نوع ريزش مو، يك بيماري خودايمني است. به اين معني كه بدن برعليه ریشهی موها واكنش ايمني نشان ميدهد و مانع از رشد آنها میشود، و ريزش مو به صورت مناطق گرد و سكه اي و مشخص خالی از مو روي سر، صورت يا بدن ديده مي شود.
ريزش موي اسكاري (cicatricial alopecia)
در اين نوع ريزش مو، فوليكولها به دنبال ايجاد التهاب به شکل دائم از بين مي روند و موها ديگر قادر به رشد نخواهند بود. اين نوع از ريزش مو در سالهای اخیر نسبت به گذشته شیوع بالایی پیدا کرده است و تشخيص صحيح و درمان به موقع، تنها راه نجات موهاست. از این رو توصیه میشود همیشه برای تشخیص و درمان ریزش مو بهموقع به متخصص پوست مراجعه کنید تا زمان طلایی برای درمان را از دست ندهید.
بيماري ها
بيماريهاي زمينه اي
ممكن است اولين علامت از يك بيماري زمينه اي ريزش مو باشد. حدود ٣٠ بيماري وجود دارد كه باعث ريزش مو ميشوند. از جمله شایعترین آنها كم خوني و بيماريهاي تيروئيد هستند. تشخيص و درمان اين بيماريها ميتواند باعث قطع ريزش مو بشود.
بيماريهاي حاد
گاهي به دنبال يك تب شديد، يك بيماري عفوني حاد يا يك عمل جراحي موها دچار ريزش ميشوند كه معمولا موقت است.
درمان بيمارهاي سرطاني
بعضي از درمانها مثل شيمي درماني و راديوتراپي منجر به ريزش مو ميشوند كه بيشتر مواقع موقتي است.
عفونتهاي قارچي پوست سر
اين نوع عفونتها واگيردار هستند و در بچه ها بيشتر ديده ميشوند. در صورتي كه درمان نشوند مي توانند باعث از دست رفتن دائمي موها بشوند.
كندن موها (trichotillomania)
يك نوع اختلال رواني است كه در آن فرد به صورت آگاهانه يا نا آگاه موهاي سر يا ابرو و مژه و ... خود را ميكند.
هورمون ها و استرس
زايمان
به دنبال زايمان و افت استروژن، در تعدادي از خانم ها ريزش موي قابل توجه اتفاق مي افتد كه معمولا موقت است و موها در عرض چند ماه جايگزين ميشوند.
يائسگي
در اين دوره ريزش مو شايع است. در مجموع بعد از سن چهل سالگي موها حجم كمتري پيدا ميكنند و نازکتر میشوند.
استرس
يك استرس شديد و ناگهاني، مثل مرگ عزيزان يا جدايي، ميتواند باعث ريزش مو بشود.
رژيم غذايي و تغذيه غلط
كاهش وزن
در بعضي افراد به دنبال كاهش وزن بيش از ٧-٦ كيلو، ريزش مو اتفاق مي افتد كه شايع است و موها دوباره رشد خواهند كرد.
ويتامين آ
مصرف بيش از حد اين ويتامين به صورت دارو يا مكمل، باعث ريزش مو ميشود. به دنبال قطع مصرف زياد، موها دوباره رشد ميكنند.
پروتئين
مصرف كم پروتئين باعث ريزش مو ميشود. منابع خوب پروتئين شامل گوشت، تخم مرغ، ماهي، حبوبات، مغزها و آجيل ها هستند.
آهن
كمبود آهن ميتواند باعث ريزش مو بشود.منابع غذايي حاوي آهن عبارتند از: گوشت، سويا، عدس، لوبياسفيد، اسفناج، تخم كدو حلوايي، صدف
داروها
تعدادي از داروها ميتوانند باعث ريزش مو بشوند، از جمله:
داروهاي رقيق كننده خون، دوز بالاي ويتامين آ، داروهاي ضدافسردگي، نقرس،مشكلات قلبي و فشارخون، التهاب مفاصل، داروهاي جلوگيري از بارداري، تستوسترون و هورمونهاي آنابوليك كه بعضا براي بدنسازي استفاده ميشوند.
روشهاي آرايش و مراقبت مو
روشهاي مراقبت از موها، گاهي خود باعث ريزش مو ميشوند.
دكلره، رنگ، سشوار، اتوي مو، سنجاق، كليپس، كش مو، فر يا صاف كردن ميتواند به ساقه ي موها آسيب بزند و موها را شكننده كند.
بستن يا بافتن محكم موها به مدت طولاني، باعث كشيده شدن موها ميشود و مي تواند منجر به نوع خاصي از ريزش مو بشود. (traction alopecia)
شامپو زدن بيش از حد، شانه و برس زدن زياد (روزانه صدبار يا بيشتر) و شانه زدن موهاي خيس هم همگي باعث آسيب به ساقه و شكنندگي مو ميشود.
در مجموع ریزش مو انواع و علل متعددی دارد که برای تشخیص آن حتما باید به پزشک متخصص پوست (درماتولوژیست) مراجعه کرد.